Bebekler İçin Uyku Eğitimi Yöntemleri

Bebeklerde Uyku Eğitimi Nedir?

Bebeğiniz büyüdükçe uykuya olan ihtiyacı azalır ve sirkadiyen ritmi henüz anlayamadığı için sizin uyumanız gereken gece saatleri yerine gündüzleri uyumayı tercih edebilir. Ayrıca bebeğinizi uyutmak zaman zaman zorlaşabilir. Bebeğinizin kendi kendine uykuya dalmasını ve özellikle geceleri uyumayı öğrenmesini sağlamak uyku eğitimi ile mümkündür. Bebeklerde uyku eğitimi, bebeğin kendi kendine, bir destek almadn uykuya dalabilmeyi öğrenmesi için gerçekleştirilen bir süreçtir. Bu durum hem bebeğinizin sağlıklı gelişimi hem de sizin yeterince uyuyabilmeniz için oldukça önemlidir.

Genellikle yenidoğan bebekleri uyutmak için sallama ya da emzirme ve biberonla besleyerek uyutma yöntemleri kullanılır. Uyku eğitimi ile bebeğin ailesinden ya da bakısından yardım almadan kendi kendine uykuya dalması öğretilir. Bebeğinizin sallanmadan, kucaklanmadan ya da meme emmeden uykuya dalmayı başarması uyku eğitimi sayesinde olur. Aynı zamanda uyku eğitimi, gece uyanan bebeğin tekrar uykuya dönüş yapmasını da sağlar. Bu konuda dikkat edilmesi gereken en önemli nokta uyku eğitimi ile gece sütten kesmenin aynı anlama gelmediğini bilmektir. Bebeğinizin yaşına göre gece boyunca birkaç kez emzirmeniz doğaldır. Bebeklerde uyku eğitimi sürecinde gece emzirmelerini bırakmaya gerek yoktur. Ancak uyku eğitimi sonrası bebekler gece beslenmeyi kesebilir. ³

Bebeklerin Uyku Eğitimine Ne Zaman Başlanır?

Uzmanlar, bebeklerde uyku eğitimi için en uygun zamanın bebeğin dördüncü ayı olduğu konusunda hemfikirdir. 4 aylık bebek uyku eğitimi ile bebekler kendi kendini sakinleştirmeyi öğrenecek beceriyi kazanabilir ve ek besinlere de başladıkları için gece beslenmesine artık ihtiyaç duymayabilir. Aynı zamanda bu ayda bebeklerin uyku uyanıklık döngüsünü düzenleyen hormonal denge yani sirkadiyen ritime girmeye başlayabilir. Bazı bebekler uyku eğitimine dört aylıktan daha küçükken hazır olabilir, bazıları ise altıncı aylarında uyku eğitimi için daha uygun olabilir. Bebeğinizin uyku eğitimine hazır olup olmadığına karar veremez iseniz doktora danışmak iyi bir fikir olabilir. Bebeklerin uyku eğitimini tamamlama süreleri seçilen yönteme göre farklılık gösterebilir. Genellikle uyku eğitimi 3-4 gece sürer. Uyku eğitimi yöntemleri uzun vadeli araştırmalar sonucu oluşturulmuştur. Bebeklere herhangi bir fiziksel ya da psikolojik bir zararı olduğuna dair bir kanıt yoktur. Aksine ebeveynin ruh halini iyileştirebilir, bebeklerin uyku kalitesini artırabilir ve bebek ile bakıcısı arasında güvenli bir bağ kurulmasına yardımcı olabilir. ⁴

Bebeklerde Uyku Eğitimi Yöntemleri Nelerdir?

Bebeklerde uyku eğitimi, bebeğin kendi kendine bağımsız bir şekilde uykuya dalmasını amaçlar. Bebeğiniz uyku eğitimine hazır olduğu ve güvenli bir uyku alanı oluşturulduğu sürede hangi uyku eğitimi yöntemini seçerseniz seçin güvenli ve sağlıklıdır. Bebeğin tepkilerine göre bir uyku eğitimi yöntemi seçebilir ya da birkaç yöntemi bir arada uygulayabilirsiniz. Yaygın olarak kullanılan uyku eğitimi metotları şunlardır:

Ağlamaya Bırakma (CIO- Cry İt Out)

Bebeklerde uyku eğitimi denince ilk bahsedilen yöntemlerinden biri olan ağlamaya bırakma, oldukça etkili bir uyku eğitimi metodudur. Bebekler yorgun ama uyanık haldeyken yatağa yatırılır ve kendi kendine uyumaları beklenir. Yatağında yalnız kalmak bebeğin ağlamasına yol açabilir. Ancak bebeği yatağa yatırdıktan sonra bir sonraki beslenmesine ya da sabaha kadar uykuya terk etmek uykuya dalmasını sağlayabilir. Ancak bu yöntemin başarılı olabilmesi için bebeği yatırmadan önce altı kontrol edilmeli, karnının tok olduğundan emin olunmalıdır. Ebeveynler için biraz acımasız gelse de bu yöntem oldukça etkilidir ve bebeğin kendi kendine uyumayı öğrenmesi bir iki gece alabilir.

Ferber Yöntemi (Kontrollü Ağlama)

“Ağlamaya Bırakma” yönteminden farklı olarak bebeğin yatağa yatırıldıktan sonra belirli aralıklarla kontrol edildiği Ferber yöntemi, bebek uyuyana kadar onun yanınızda olduğunu hissetmesini sağlar. Ancak bebek ağladığında onu kucaklamak ya da beşikten çıkarmak bu yöntemde izin verilmeyen hareketlerdir. Eğer bebeğiniz ağlarsa onu sadece bir iki dakika kucaklayabilir ve daha sonra yatağına yatırabilirsiniz. Uykusu gelen ancak uyanık bebeği yatağına yatırın ve 3, 5 ve 10 dakika gibi aralıklarla uyuyup uyumadığını kontrol edin. Her geçen gün kontrol aralıklarını biraz daha uzatın.

Yatır Kaldır Yöntemi

Bebeğinizi uykusu geldiğinde yatağına yatırdınız. Ancak birkaç dakika sonra ağlamaya başladı. Bu durumda onu beşiğinden çıkarıp yere bırakmanız bebekte fiziksel bir rahatlık sağlayabilir. Sakinleşen bebeği tekrar yatağına alın. Bu yöntem ebeveyn ya da bakıcının sabır ve hoşgörüsünde dayanır. Bebek uyuyana kadar devam ettiği için biraz yorucu olabilir.

Sandalye Yöntemi

Adından da anlaşılacağı üzere bu uyku eğitimi yönteminde bir sandalyeye ihtiyaç duyulur. Aynı zamanda ebeveynlerin sabırlı olmasını ve zaman gerektirir. Tıpkı Ferber yöntemi gibi sandalye yöntemi de belirli aralıklarla bebeğin kontrol edilmesini içerir. Bebeğinizin uykusu geldiğinde onu yatağına yatırın ve yatağın kenarına bir sandalye alıp oturun, bebek uyuyana kadar sandalyeden kalkmayın. Uyuduktan sonra odadan çıkın. Bebek ağladığında tekrar odaya girip sandalyeye oturun. Birkaç gece aralıkla sandalyeyi odanın çıkışına doğru yataktan uzağa yerleştirin. Bu yöntem uzun sürdüğü ve bebeğin dikkatini dağıtabileceği için ebeveynler için pek uygun olmayabilir.

Bad Time Fading Yöntemi

Bebeğin uyku saatini farklı bir zamana taşıma şeklinde tanımlanabilen bad time fading uyku yöntemi, bebeğin uykusu geldiğinde yaptığı davranış değişikliklerini gözlemlemeyi gerektirir. Örneğin siz bebeğinizi her gün 19.00’da yatırdığınızda bebeğiniz uykuya dalmadan önce yarım saat ağlayabilir. Bu onun doğal uyku saatinin 19.30’a yakın olduğu anlamına gelebilir. Bebeğiniz esnediği, huysuzluk yaptığı veya gözlerini ovuşturduğu saatleri gözlemleyip bu hareketlere yakın zamanlarda onu yatırmayı deneyebilirsiniz. Uyku saatini daha erkene çekmek isterseniz her gece 15 dakika daha erken yatırabilirsiniz. Ağladığında onu beşikten çıkararak rahatlamasını sağlayabilirsiniz. ^{4 5}

Uyku Eğitiminde Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar

Bebeklerde uyku eğitimi yöntemlerinden hangisini denerseniz deneyin sabırlı ve hoşgörülü olmak eğitimin başarısı açısından oldukça önemlidir. Uyku eğitimi sırasında aşağıdaki noktalara dikkat etmeniz önerilir:

Farklı Yöntemler Deneyin

Bebeğinizi uyutmak için seçtiğiniz yöntemin hem sizin hem de bebeğinizin konforu açısından rahat olması önemlidir. Seçtiğiniz yöntem hayatınızı kabusa çevirirse bir başka yönteme geçiş yapabilirsiniz. Ancak geçiş yapmadan önce en az bir hafta bu yöntemi uygulamaya çalışın.

Tutarlı Olun

Bebeklerde uyku eğitimi yöntemlerinin işe yaraması için tutarlı olmanız oldukça önemlidir. Uyku eğitiminin başarısı bebekten çok ebeveynlere bağlıdır. Eğitim boyunca belirli bir rutin izlenmelidir. Eşlerden biri ya da bakıcı bu tutarlılığı bozarsa tekrar başa dönülmesi gerekebilir.

Yatma Rutini Oluşturun

Bebeği yatağa hazırlamak en az uyku eğitimi kadar önemlidir. Bebeklerin ve çocukların zaman kavramı yoktur. Örneğin memede uyuyan bebeğe uyku eğitimi vermek için memede uyumasına izin vermeyin. Bebeğiniz emerken uyumaya başlarsa onu sevip okşayarak ve onunla sakin bir şekilde konuşarak memeyi ağzından yavaşça çekin. 1 yaş uyku eğitimi için çocuğunuzu yatmadan önce beslediğinizden emin olun ve her gece yatmadan önce ılık duş yaptırın. Duş çocuğun yatma zamanı ile bağlantı kurmasına yardımcı olabilir. 2 yaş uyku eğitimi için yatmadan önce ona kitap okuyabilir, masal anlatabilir ya da sevdiği bir müziği dinlemesini sağlayabilirsiniz.⁴

Uyarı: Bu metin kişileri konu özelinde objektif bir şekilde bilgilendirme amaçlı yazılmıştır.