Bebeklerde Kulak Enfeksiyonu (Orta Kulak İltihabı) Belirtileri

Bebeklerde Kulak Enfeksiyonu Neden Olur?

Kulak enfeksiyonları, virüslerin veya bakterilerin kulak zarının arkasındaki boşluk olarak açıklanabilen orta kulağa girmesiyle meydana gelir. Çocukta kulak enfeksiyonu ya da farklı bir deyişle orta kulak iltihabı olduğunda orta kulak, irin adı verilen enfekte sıvı ile dolar. İrin kulak zarına baskı yapar ve bu durum çok acı verici olabilir. 2 

Orta kulak enfeksiyonları genellikle orta kulağı boğaz bölgesine bağlayan bir kanal olan östaki borusunda gelişen farklı durumlara bağlı olarak ortaya çıkar. Dış kulak ile orta kulak arasındaki basıncın eşitlenmesine yardımcı olan östaki borusu normal fonksiyonlarını yerine getiremediğinde sıvının orta kulaktan boşalmasını engeller ve bu da kulak zarı arkasında sıvı birikmesine neden olur. 2,4

Bebeklerde orta kulak enfeksiyonu çoğunlukla, orta kulağı boğazın arka kısmına bağlayan östaki borularının birinde veya her ikisinde meydana gelen şişme nedeniyle oluşur. Bu borular, normalde mukusun orta kulaktan boğaza akmasını sağlar. Bebeklerde soğuk algınlığı, reflü, alerji östaki borularının şişmesine yol açabilir. Benzer şekilde bebeklerde boğaz enfeksiyonu da aynı etkiyi göstererek mukus akışını engelleyebilir. Daha sonra ilgili bölgede bulunan mukusta bakteri veya virüsler büyüyerek bebeklerde orta kulak iltihabı belirtileri oluşumuna yol açar.^2,4

Çocuklar özellikle yaşamın ilk 2-4 yılında farklı nedenlere bağlı olarak yetişkinlere kıyasla daha fazla kulak enfeksiyonuna yakalanır. Bu nedenlerin başında bebeklerin ve çocukların östaki borularının yetişkinlere oranla daha kısa olması gelir. Daha kısa ve yatay olan östaki borusu, bakteri ve virüslerin orta kulağa daha kolay ulaşmasına neden olur. Ayrıca östaki borularının daha dar yapıda olması da tıkanma ihtimalini artırır. Buna ek olarak burnun arka kısmında bulunan bez benzeri yapılar olan adenoidler de büyüktür. Bu durum östaki borusunun açılmasını engelleyerek bebeklerde kulak enfeksiyonu belirtileri oluşumuna yol açabilir.²

Sigara içen birinin yanında bulunmak, ailede kulak enfeksiyonu öyküsünün bulunması, bağışıklık sisteminin zayıf olması, kalabalık kreş ortamında vakit geçirmek, anne sütü ile beslenmemek, soğuk algınlığı ve sırt üstü yatarken biberonla beslenmek gibi faktörler kulak enfeksiyonu riskini artırabilir.^2,3 

Bebeklerde Kulak Enfeksiyonu Belirtileri Nelerdir?

Bebeklerde kulak enfeksiyonu belirtileri genellikle uzun vadeli sorunlara yol açmasa da bazı durumlarda kulak enfeksiyonunun tekrarlaması söz konusu olabilir. Kulak enfeksiyonuna bağlı olarak komplikasyonlar da gelişebilir. İşitme kaybı, geciken dil ve konuşma becerileri, kulak zarında yırtık gibi komplikasyonların yanı sıra enfeksiyonun yayılarak menenjit gibi saha ciddi sağlık sorunlarına yol açması da ihtimaller dahilindedir. ⁵ Bu nedenle bebeklerde orta kulak iltihabı belirtileri hakkında fikir sahibi olmak önemlidir. Bebeklerde kulak enfeksiyonu belirtileri şu şekilde sıralanabilir:

Kulak Ağrısı

Kulaklarda dolgunluk hissi ve kulak çınlaması gibi semptomlarla bir arada görülebilen kulak ağrısı, östaki borusu disfonksiyonundan da kaynaklanabilir. Bebekler kulaklarında çıtırtı da duyabilirler. Bu şikayetlerini dile getiremeyen çocuklar, kulak ağrısı şikayetini kulağını çekerek gösterebilir.⁶

İştah Kaybı

Bebeklerde orta kulak iltihabı belirtileri arasında yer alan iştah kaybı, birçok farklı durumdan dolayı gelişebilir. Dolayısıyla iştah kaybı varlığında orta kulak enfeksiyonundan şüphelenmek için diğer belirtiler de göz önünde bulundurulmalıdır. Eğer bebeğinizde uzun süreli iştah kaybı varsa nedenini öğrenmek için çocuk doktorunuza başvurmanız önem taşır. ⁸

Uyku Problemleri

Uyku regresyonu başta olmak üzere bebeklerde pek çok farklı etken uyku problemlerine yol açabilir. Bunlardan biri de orta kulak enfeksiyonudur. Bebeklerde kulak enfeksiyonu belirtileri arasında uykuya dalmakta güçlük çekmek de yer alır. ⁷

Tüm bunların haricinde ateş, sinirli ruh hali, kulak akıntısı, gece yatarken ağlama krizine girmek, kusma gibi semptomlar da bebeklerde orta kulak iltihabı belirtileri arasında sayılabilir. Özellikle bebeklerde ve çocuklarda 40 derecenin üzerinde ateş olması, daha ciddi bir enfeksiyonun varlığına işaret edebilir. Çocuğunuzda kulak enfeksiyonu olduğunu düşünüyorsanız, işitme sorunları varsa, sık sık kulak enfeksiyonu gelişiyorsa bu durumlarda doktora başvurmanız önerilir. Ancak bebeğinizin boynunun sertleştiğini düşünüyorsanız, çocuğunuz uyaranlara tepki vermiyor ya da uyuşuk davranıyorsa derhal doktora başvurmanız gerekir. ^8,10,11

Bebeklerde Kulak Enfeksiyonu Nasıl Geçer?

Bebeklerde orta kulak enfeksiyonu; bebeklerde burun tıkanıklığı ve bebeklerde burun akıntısı gibi belirtilerle karakterize olan soğuk algınlığı şeklinde başlayabilir ve genellikle antibiyotik kullanımına gerek kalmadan kendiliğinden geçer. 10 Bebeklerde kulak enfeksiyonu olduğunda doktor kontrolünde bazı evde bakım yöntemleri uygulanabilir. Doktorunuzun önermesi durumunda ağrı hissini azaltmak için bebeğinize önerilen dozda parasetamol verebilirsiniz. Eğer kulak damlası reçete edildiyse damlayı damlattıktan sonra birkaç dakika boyunca çocuğunuzun kulağını yukarı bakacak şekilde tutmak gerekebilir. Damlanın kulak kanalında kalmasını sağlamak için bebeğinizin kulağına bir parça pamuk koymayı deneyebilirsiniz. Orta kulak enfeksiyonunu takip eden haftalarda çocuğunuzun işitme sorunları veya sinirlilik hali devam ediyorsa farklı bir rahatsızlığı olabileceğinden doktorunuza tekrar başvurun.⁹

Bebeğinizde orta kulak iltihabı geliştiğini düşünüyorsanız çocuk hekimiyle görüşmeniz gerekir. Çünkü orta kulak enfeksiyonu, kulağın arkasındaki sert kemikli bölgeye yayılabilir. Bu bölgede kızarıklık, şişlik veya ağrı varsa acil servise başvurmanız önemlidir. ⁹

Bebeklerde Orta Kulak İltihabı Bulaşıcı mıdır?

Kulak enfeksiyonları bulaşıcı değildir ancak bazen bunlara neden olan ve bebeklerde burun akıntısı gibi belirtilere yol açan soğuk algınlığı bulaşıcı olabilir. Birçok kişinin üst solunum yolu enfeksiyonu veya soğuk algınlığına yakalandığı kış aylarında enfeksiyonlar daha yaygındır. ²

Bebeklerde Orta Kulak İltihabı Ateş Yapar mı?

Bebeklerde orta kulak enfeksiyonu belirtileri arasında kulak ağrısı ilk sırada gelir. Küçük yaştaki çocuklar ve bebekler, orta kulak iltihabına bağlı gelişen ağrı nedeniyle ağlayabilir; uyumakta güçlük çekebilir. Orta kulak enfeksiyonu olan çocukların yaklaşık yarısında ateş de görülür. 40 derece ve üzerindeki ateş farklı sağlık sorunlarına da yol açabilir. Bu gibi durumlarda çocuk mümkün olan en kısa sürede acil servise götürülmelidir.11

Bebeklerde Orta Kulak İltihabı Kaç Günde Geçer?

Orta kulak enfeksiyonları genellikle herhangi bir özel tedavi uygulanmasa bile 2 veya 3 gün içinde kendiliğinden geçer. Çoğu zaman enfeksiyon iyileştikten sonra orta kulakta sıvı kalır. Sıvının 3 aydan daha uzun süre ile orada kalması tedavi sürecinin farklılaşmasına yol açabilir.2 Bu nedenle bebeklerde orta kulak iltihabı tedavisi ve takibi önemlidir.

Not: Bu metin tüketicileri konu özelinde objektif bir şekilde bilgilendirme amaçlı yazılmıştır.