Bebeklerde Göz Temizliğinin Önemi Nedir? Nasıl Yapılır?

Bebeklerde Göz Temizliğinin Önemi Nedir?

Göz hareketlerinin normal bir şekilde yapılabilmesi ve gözün rüzgar, ısı, güneş ışıkları gibi çevresel etkenlerden korunabilmesi için müsin adı verilen bir mukus sıvısına ihtiyacı vardır. Müsin, vücudun doğal savunma sistemlerinden biridir. Gözdeki konjonktiva tarafından üretilen müsin, meibom bezleri tarafından salgılanan ince ve yağlı bir dokuya sahip sulu bir mukustur. Atık maddelerin ve zararlı kalıntıların gözlerden uzaklaştırılmasını sağlayarak göz sağlığının korunmasına yardımcı olur. Aynı zamanda gözlerin nemli kalmasını sağlar.

Göz her kırpıldığında atık ve zararlı maddeler müsin ile birlikte dışarı atılır. Gözyaşı kanalından salgılanan bu sıvı yenidoğanlarda daha fazla üretilir. Ancak yenidoğanlar büyüme ve gelişimlerini tamamlayabilmek için uzun süre uyur. Üretilen müsin birikir ve kuruduğunda göz kenarlarında tortular oluşturur. Bu durum gözlerde çapak olarak adlandırılan yapışkan, kabuklu bir görünüme ve kirpiklerin birbirine yapışmasına yol açabilir. Normalde bu sıvı kendi kendine temizlenir. Ancak yenidoğan bebeklerde gözyaşı kanalları yeni gelişmeye başladığı için müsinin aşırı salgılanması kendi kendine temizlenmesini zorlaştırabilir. Dolayısıyla bu sıvının anne ve baba tarafından temizlemesi gerekebilir.

Müsin temizlenmediğinde gözyaşı kanalını tıkayarak enfeksiyona neden olabilir. Bu nedenle bebeklerde göz temizliği büyük önem taşır. Gece boyunca uyuyan bebeğinizin göz kenarlarında biriken bir göz akıntısı ile uyanması çok doğaldır. Ancak akıntının gün boyunca devam etmesi, olağan dışı bir kıvama sahip olması ciddi bir problemin belirtisi olabilir. ^{2 3}

Bebeklerde Göz ve Çapak Temizliği Nasıl Yapılmalıdır?

Yenidoğan bebeklerde gözyaşı kanalları tıkanıklığı yaygın görülen bir durumdur. En önemli nedenlerinden biri de enfeksiyondur. Bebeğinizin gözlerinde sürekli bir gözyaşı olması, göz kapaklarında şişmeler ve kızarıklıklar, yeşil-sarı renkli akıntı, gözyaşı kanallarında tıkanıklık olduğuna işaret edebilir. Yenidoğan bebeklerde göz temizliği, gözyaşı kanallarının tıkanmasına engel olabilir. İşte size özel adım adım bebeklerde göz temizliği:

• Bebekler ile ilgili her türlü temizlik işleminden önce ellerinizi mutlaka yıkamanız gerekir. Bunun nedeni ellerinizdeki mikroorganizmaların bebeğe geçmesini önlemektir. Bebeklerin bağışıklık sisteminin henüz tam anlamıyla gelişmediğini unutmayın. Bebeklerde göz temizliği yapmadan önce ellerinizi su ve nötr bir sabun ile yıkayıp kurulayın.
• Bebeğin göz kapakları kuru ve birbirine yapışık ise onları ellerinizle ayırmaktan kaçının. Kirpik ve gözleri birbirinden ayırmadan önce nemlendirmek bebeğin göz sağlığının korunması açısından oldukça önemlidir.
• Bebeklerde çapak temizliği öncesi kabukların yumuşaması ve kuruyan müsinin atılmasını kolaylaştırmak için steril ıslak mendil ya da gazlı bez kullanabilirsiniz. Bebeklerin göz temizliği sırasında gözlerini ovalamaktan ya da inatçı kabukları çıkarmak için bastırmaktan kaçının.
• Bebeğinizi sırt üstü yatırın ve kuruyan müsini ya da çapakları çıkarmak için kullandığınız gazlı bezi fizyolojik serum ya da önceden kaynatılmış ılık su ile nemlendirin. Her göz için ayrı bir steril gazlı bez kullanmalısınız.
• Nemlendirdiğiniz gazlı bezi gözün iç kısmından yani gözyaşı kanalının bulunduğu bölgeden gözün kenarlarına doğru hareket ettirerek nazikçe silebilirsiniz. Ardından işlemi farklı steril gaz bezi ile diğer göz içinde tekrarlayın.
• Bebeğinizde çapaklanma çok sık yaşanıyorsa gözyaşı kanalını açmak ve boşaltmaya yardımcı olmak için gözyaşı kanalı masajı yapabilirsiniz. Bebeklerde göz yaşı temizliği sırasında gözyaşı kanalının yakın olduğu alt göz kapağı ve burnun üst kısmına hafif baskılar uygulayabilirsiniz. Günde bir iki kez masaj yapmak tıkanıklıkları önleyebilir. Ancak unutmayın, olabildiğince nazik olmak çok önemlidir.
• Bebeklerde göz temizliği yapılmasına rağmen çapaklanmada olağan dışı bir görünüm hissederseniz mutlaka doktorunuza danışın. Gözyaşı kanalları tıkanırsa doktorunuz göz temizliğine ek olarak damla ya da merhem önerebilir. Genellikle yenidoğan bebeklerde görülen çapak, bebek büyüdükçe kendiliğinden yok olur. ^{2 3}

Yenidoğan Bebeklerin Göz Temizliğinde Dikkat Edilmesi Gerekenler

Yenidoğan bebeklerde göz temizliği için elinizi, pamuklu bez ya da kağıt mendilleri kullanmaktan kaçınmalısınız. Bebeklerin göz temizliği için mutlaka steril bir nesne kullanmalısınız. Gazlı bez ya da bebekler için özel olarak üretilmiş steril mendilleri tercih edebilirsiniz. Bebek göz temizliği hakkında dikkat etmeniz gereken diğer konular şunlardır:

• Bebeğinizin gözlerini temizlemeden önce ellerinizi mutlaka ılık su ve sabun ile yıkayıp kuruladığınızdan emin olmalısınız. Eller mikroorganizmaların en çok bulunduğu organlardan biridir. Ayrıca kremlenmiş eller ile bebeğin gözlerini temizlerseniz alerjiye neden olabilirsiniz.
• Bebeğinizi gözlerinde çapak olması halinde öncelikle müsin nedeniyle oluşan kuru çapağın nemlendirilmesini sağlayın. Gazlı bezi nemlendirmek için fizyolojik bir serum ya da daha önceden kaynayıp ılıklaştırdığımız suyu kullanabilirsiniz. Ayrıca her bir göz için ayrı bir gazlı bez kullanmaya da dikkat etmelisiniz.
• Papatya veya diğer bitkisel ürünleri bebeklerde göz temizliği için kullandığınız suya eklemeyin. Bu ürünler steril olmadığı için gözlerde alerji ya da enfeksiyonlara yol açabilir.
• Bebeğinizin gözlerini günde birkaç kez temizleyebilirsiniz. Özellikle uykudan uyandıktan sonra temizlemek onları rahatlatabilir. Gözlerinde çapak gördüğünüzde de hemen temizlemeye dikkat etmelisiniz. Banyodan sonra bebeklerde göz temizliği yapmak daha kolay ve pratik olabilir.
• Bebeklerde göz temizliği yaparken sargı bezini gözyaşı pınarlarının bulunduğu iç kısmından dışarı göz kenarlarına doğru kullandığınızdan emin olun. Böylece göz pınarlarının etrafındaki mikroorganizmaları göz çevresinden uzaklaştırmayı başarabilirsiniz. ^{2 3 4 5}

Uyarı: Bu metin kişileri konu özelinde objektif bir şekilde bilgilendirme amaçlı yazılmıştır.