Bebek Burun Temizleme Yöntemleri Nelerdir?

Bebeklerde Burun Temizliğinin Önemi Nelerdir?

Bebeğinizin burnunda mukus birikmesinin nedeni ne olursa olsun onu rahatlatmak ve emzirmeyi kolaylaştırmak için tıkanıklığı temizlemek önemlidir. Eğer burnunu temizlemez ve tıkalı olarak bırakırsanız bebeğiniz önemli sağlık sorunları yaşayabilir. Burun tıkanıklığı sıklıkla burun boşluğundaki kan damarları ve dokunun normalden fazla sıvı ile dolması neticesinde meydana gelir. Bebeklerde burun pasajı yetişkinlere nazaran dar olduğu için daha sık olarak tıkanıklık oluşması muhtemeldir. Peki bebeklerde burun temizliği neden önemlidir? 

Bebeğinizin burnu tıkalıysa beslenme sırasında sorun yaşayabilir. Çünkü emerken burnundan nefes alması gerekir ve burnu tıkalı olduğunda nefes alamaz.2 Beslenme sorununda dolayı ise vücutta sıvı açığı ile karakterize olan ve dehidrasyon (su kaybı) olarak adlandırılan durum oluşabilir. Bu nedenle bebeğiniz emerken sık sık memeyi bırakıyor ve ağlıyorsa mutlaka burun temizliği yapılmalıdır. Bebeklerde burun tıkanıklığı uyumayı zorlaştırabilir ve otitis media (orta kulak iltihabı), sinüs enfeksiyonu (sinüzit) gibi enfeksiyonlara zemin hazırlayabilir. Gece sık sık uyanmanın yanı sıra uyku apne sendromu gibi ciddi komplikasyonlar da görülebilir.³

Bebek Burun Temizleme Yöntemleri Nelerdir?

Konu bebeklerde burun temizliği olduğunda tercih edilebilecek pek çok farklı seçenek bulunur. En yaygın olarak kullanılan seçenekler arasında ise burun aspiratörü, bebek burun temizleme şırıngası ile salin damla ve spreyleri bulunur. Siz de sıklıkla bebeğinizde burun tıkanıklığı ile karşı karşıya kalıyor ve bu nedenle “Bebeklerde burun temizliği nasıl olur?” diye merak ediyorsanız gelin burun temizleme araçlarını ve yöntemlerini yakından inceleyelim.¹

Burun Aspiratörü

Aspiratörler bebeklerde burun temizliği için sıklıkla tercih edilen aparatlardan birisidir. Piyasada pompalı ve nefes ile çalışan olmak üzere iki farklı özellikte formlarını bulabilirsiniz. Pompalı burun aspiratörleri pompa kısmının elle sıkılması ile negatif basınç oluşturarak mukusu aspire etmeye yardımcı olur. Nefes ile çalışanlar ise ağızla emme kuvveti oluşturmak için bir ucu ağızda olacak şekilde tasarlanmıştır. Burun temizlendikten sonra haznede biriken mukusu lavaboya ya da bir peçeteye üfleyerek çıkartabilirsiniz. 

Burun aspiratörünü burnu tıkayan mukusun kıvamına göre %0,9 NaCl içeren salin damlatarak da kullanabilirsiniz. Aspiratörü çok gerekmedikçe günde üç ila dört defadan fazla kullanmayın ve bebeğinizin burnuna bakteri bulaştırma riskini önlemek için seanslar arasında aparatı temizlediğinizden emin olun.

Şırıngalı Bebek Burun Temizleme Aparatı

Bebeklerde burun temizleme aparatı seçenekleri arasında yaygın olarak tercih edilen burun temizleme şırıngası, kullanımı kolay ve etkili olan yöntemlerden biridir. Aparatın ucu sıklıkla yumuşak silikon malzemeden üretilmiştir ve bu sebeple bebeğinizin burnuna zarar vermeden temizlik yapmanızı olanaklı kılar. 4 aydan büyük bebekler için uygun olan aparatı, 5 aylık bebek burun temizliği için tercih edebilirsiniz. Enjektöre salin solüsyonu çekilip bebeği sırt üstü yatırdıktan ve başını yan çevirdikten sonra sıvının üst taraftaki burun deliğine yavaşça enjekte edilmesi yoluyla kullanılır. 5 aydan küçük bebeklerde kullanımı uygun değildir ve doğru şekilde kullanılmazsa komplikasyonlara neden olabilir. Bu sebeple aparatı kullanmadan önce mutlaka doktorunuza danışmalı, bebeğiniz için uygun olup olmadığını ve nasıl kullanmanız gerektiği konusunu öğrenmelisiniz.^1,4 

Burun Damla ve Spreyleri

Bebeklerde burun temizleme suyu kullanımı daha çok burun tıkanıklığına neden olan mukusun kıvamı koyu olduğunda tercih edilir. Burunda aşırı koyu kıvamlı salgılar biriktiğinde her iki burna da birkaç damla salin (serum fizyolojik) damlatılması mukusun inceltilmesi için yeterli olabilir. Bu amaçla kullanılabilen spreyler ise basınçla burun içine sıvı püskürtme amaçlı geliştirilmiştir ve küçük bebekler için uygun olmayabilir. Sprey formdakileri kullanmadan önce, ürünün içeriği ve kullanıldığı yaş grubu değişebileceği için, doktorunuza danışın.¹

Bebeklerde Burun Temizliği Ne Zaman Olmalıdır?

Bebeklerde burun temizliği için en uygun zaman dilimi bebeğiniz banyodan çıktıktan hemen sonrasıdır. Çünkü banyo sırasında mukusun kıvamı incelerek kolaylıkla temizlebilen bir duruma gelir. Emzirmeden ve uyku saatinden hemen önce burun temizliği yapmak bebeğinizin rahat beslenmesi ve uyuması için faydalı olacaktır. Yemeklerden hemen sonra burun temizliği yapılması ise önerilmez. Çünkü beslenme sonrası yapılan bu temizlik bebeğin kusmasına sebebiyet verebilir.

Bebeklerde Burun Temizliği Ne Sıklıkla Yapılmalıdır?

Bebeklerde burun temizleme sıklığı bebeğinizin yaşına, burun tıkanıklığı varlığına ve hasta olup olmadığına bağlı olarak değişebilir. Aşağıdaki tabloda belirli koşullara göre günlük burun temizleme sıklığı tavsiyelerine yer verilmiştir. Bununla birlikte doktorunuz farklı şekilde önerdiyse onun tavsiyesine uymanız daha doğru olacaktır. 

Tablo 1 Mevsim ve Duruma Göre Önerilen Salin Uygulama Sıklığı⁵

Bebek Burun Temizleme Yöntemlerinde Dikkat Edilmesi Gerekenler

Bebeğinizin burnu tıkandığında onu rahatlatmak için belli aralıklarla burnunu temizlemeniz önemlidir. Fakat burun temizliği yaparken bazı noktalara dikkat etmenizde fayda vardır. Bebeğin yaşı, hasta olup olmadığı ve burun temizliğinin zamanlaması gibi faktörler burnun açılması sırasında önem arz edebilir. Örneğin yenidoğan bebeğin burun temizliği ile 6 aylık bebek burun temizliği farklılaşabilir. Genel olarak bebeklerde burun temizliği sırasında aşağıdaki durumlara dikkat edebilirsiniz: 

• Her beslenmeden önce burun temizliği yapmak beslenme problemlerinin önüne geçmeye yardımcı olabilir. 
• Gece uyumadan önce burun temizliği ile bebeğiniz kesintisiz rahat bir uyku çekebilir. 
• Banyodan sonra burun temizliği yaparak yumuşamış mukus kalıntılarını kolaylıkla uzaklaştırabilirsiniz. 
• Kusmaya neden olabileceğinden yemekten sonra burun temizliği tehlikeli olabilir.^1,3,4
• Aspiratör yardımıyla temizlik yapılırken bebek sırt üstü yatırılmalı çenesi yukarı kaldırılmalıdır.⁶

Uyarı: Bu metin kişileri konu özelinde objektif bir şekilde bilgilendirme amaçlı yazılmıştır.